Kültürel Mirasa Açık Erişim için TAROCH Koalisyonu Kuruldu

TAROCH Koalisyonu (Towards a Recommendation on Open Cultural Heritage = Açık Kültürel Mirasa İlişkin Bir Tavsiye Kararına Doğru) Koalisyonu, Mayıs ayında Lizbon’da yapılan Açık Kültür Strateji Çalıştayı‘nın bir sonucu olarak 1 Kasım’da kuruldu.

İki gün süren Açık Kültür Strateji Çalıştayı’nda katılımcılar, dünya çapında kültürel mirasa adil ve eşit erişimi sağlamak için “açık” çözümleri teşvik edecek uluslararası bir yasal aracın UNESCO Üye Devletleri tarafından hazırlanmasına yönelik stratejik bir yol haritası üzerinde çalıştılar. Çalıştayın iki önemli çıktısından biri söz konusu yasal aracın kapsamının kamu malı kültürel mirasa açık erişim olarak daraltılması, diğeri ise yasal aracın niteliğine ilişkin, örneğin tavsiye kararı, bildiri, deklarasyon gibi, esnek olunması idi. Çalıştay raporunun tamamını bu blog yazısında bulabilirsiniz. Creative Commons Çalıştay’da oluşturulan yol haritasını organize etmek, eyleme çevirmek ve daha geniş katılımı sağlamak için işbirliğine dayalı bir TAROCH Koalisyonu’nu hayata geçirdi.

Creative Commons liderliğinde yürütülen TAROCH Koalisyonu (Açık Kültürel Mirasa İlişkin Bir Tavsiye Kararına Doğru) kültürel mirasa açık erişimi geliştirmek için UNESCO’nun standart belirleyici bir aracının kabul edilmesini sağlamaya yönelik ortak bir çabadır.

“ The Launch of Blanchard’s Balloon at The Hague in 1785 ” CC BY 1.0.

TAROCH’un misyonu, UNESCO Üye Devletlerini kamusal alandaki, diğer bir deyişle kamu malı olan kültürel mirasa erişimi artırmak için açık erişim çözüm ve standartları teşvik eden bir Tavsiye Kararı (veya başka bir standart belirleme aracı) hazırlamaya ve kabul etmeye teşvik etmektir.

UNESCO ile iş birliği içinde çalışmayı amaçlayan Koalisyon’un Mayıs 2026’ya kadar gerçekleştirmeyi hedefledikleri çalışmalar şöyle:

• Sivil toplum kuruluşları ve kurumlar tarafından imzalanmak üzere Kültürel Mirasa Açık Erişim Bildirisi’nin geliştirilmesi ve kabul edilmesi.
• Kültürel mirasa açık erişimin daha geniş çapta tanınmasını teşvik etmek için bir savunuculuk stratejisinin yaygın bir şekilde uygulanması ve savunuculuk araç ve materyallerinin yaygınlaştırılması.

TAROCH Taahhüt Bildirgesi’ni destekleyen, misyonla uyumlu kurum ve kuruluşlar Koalisyona üye olmak için bu form aracılığı ile başvuruda bulunabilirler. Koalisyon üyelerinden beklentiler, çalışma prensipleri ve Koalisyona üye olan kurum ve kuruluşların listesi gibi detayların tümü Bildirge‘de mevcut.

Creative Commons Türkiye olarak Açık Kültür Strateji Çalıştay’ına destek verdiğimiz gibi, TAROCH Koalisyonu’nun çalışmalarını da yakında takip ediyoruz. Yeni gelişmelerden herkesi haberdar etmeye ederken, konunun ilgilileri ile birlikte çalışmak istiyoruz. Bu amaçla e-posta adresimize yazarak bizlerle iletişime geçebilirsiniz.

Güncelleme

TAROCH Koalisyonu’na başvurumuz 6 Aralık 2024’de kabul edildi ve bizde heyecanla TAROCH Koalisyonu üyeleri arasında yerimiz aldık. Kültürel mirasa açık erişim konusunda, UNESCO tarafından standart belirleyici bir tavsiye dokümanının oluşturulması için başlatılan bu uzun soluklu çalışmanın parçası olmaktan büyük mutluluk duyuyoruz.