Üç boyutlu sanat çalışmalarında kamu malı ve Creative Commons lisanslı içeriklerin kullanımı

Üç boyutlu (3D) tasarım sanatçısı Yusuf Ulufer, Creative Commons lisanslı ve kamu malı eserlerin sanat çalışmalarına ve projelerine nasıl ilham kaynağı olduğunu kendi yaptığı bir proje ile ve yaratım süreçlerini anlatarak bizlerle paylaştı. 

3D dijital sanat, tasarımcıların yaratıcılıklarının teknoloji ile bir araya geldiği çağdaş bir sanat formudur. Günümüzde yapay zeka araçlarının kullanımının artması ile web ortamında telifsiz veya türetilebilir, yeniden kullanılabilir nitelikte olan dijital eserler, 3D sanat çalışmalarının tasarımında yaygınlıkla kullanılıyor.   

3D koleksiyonların paylaşımı için kullanılan en büyük platformlardan biri olan Sketchfab onlarca kültürel miras organizasyonunun kamu malı ve CC lisanslı 3D içeriklerine ev sahipliği yapıyor. 2020 yılında Sketchfab’in kültürel miras organizasyonlarının kamu malı tahsis araçlarını kullanmasına olanak vermesi, 3D sanat ve kültürel miras alanında birçok yaratıcı projeye ilham kaynağı oldu. Bu şekilde Sketchfab’i kullanan kurumlar arasında Smithsonian ve British Library’de var. 

Ulufer’in CC0 etiketli kamu malı 3D eserleri kullanarak yaratılabilecek çalışmalar için paylaştığı bazı yaratıcı fikirler şöyle:

• Eğitim ve Öğretim Araçları: Kamu malı 3D modelleri kullanarak eğitim materyalleri oluşturabilirsiniz. Bu, tarih dersleri için sanal müzeler, kültürel miras projeleri için interaktif kılavuzlar veya arkeoloji dersleri için sanal kazı alanları içerebilir.
• Sanal Müzeler ve Sergiler: Kamu malı 3D modelleri bir araya getirerek sanal müzeler veya sergiler oluşturabilirsiniz. Bu sergiler, hem eğitim amaçlı hem de kültürel mirası daha geniş bir kitleye tanıtmak için etkili olabilir.
• Tarih ve Kültür Projeleri: Tarih veya kültür odaklı projeler için bu 3D modelleri kullanabilirsiniz. Örneğin, kaybolmuş veya yok olmuş tarihi yapıları yeniden inşa etmek veya kültürel nesneleri sanal ortamda yaşatmak gibi projeler yapabilirsiniz.
• Sanat ve Tasarım: Kamu malı 3D modellerini kullanarak yaratıcı sanat projeleri ve tasarımlar oluşturabilirsiniz. Örneğin, bu modelleri kullanarak modern sanat eserleri veya 3D baskı projeleri tasarlayabilirsiniz.
• Oyun ve Etkileşimli Medya: Oyun tasarımı veya etkileşimli medya projeleri için bu modelleri kullanarak tarihi veya kültürel temalı oyunlar yaratabilirsiniz. Bu, oyuncuların kültürel mirası keşfetmelerine ve öğrenmelerine olanak tanır.
• Topluluk Katılımı: Kamu malı 3D modellerini kullanarak topluluk bazlı projeler oluşturabilirsiniz. Örneğin, yerel tarih veya kültürel miras konularında topluluklarla işbirliği yaparak projeler geliştirebilirsiniz.

Ulufer, bu fikirler “Projelerinizi topluluklarla paylaşmak ve bu kaynakları yaratıcı şekilde kullanmak, kültürel mirası koruma ve yayma konusunda önemli bir katkı sağlayabilir.” diyerek ekliyor. 

Şimdi Yusuf Ulufer’in kendi kaleminden, yapay zeka araçlarını ve kamu malı 3D içerikleri kullanarak bir şarkı sözünü nasıl bir müzik eserine dönüştürdüğünü okuyalım: 

Du große Herrin YZ müzik video projesi

Yusuf Ulufer

Üç boyutlu (3D) tasarım çalışmalarımda, Creative Commons lisanslı ve kamu malı eserlerin bana nasıl ilham kaynağı olduğunu ve yaratım süreçlerimde nasıl bir rol oynadığını bir projem üzerinden paylaşmak istiyorum.

Öncelikle, 3D sanat dünyasında Creative Commons lisanslı ve kamu malı eserlerin sunduğu fırsatlara odaklandım. Özellikle Sketchfab platformunun bu alandaki önemine hayranlık duyuyorum. Smithsonian ve British Library gibi saygın kurumların kültürel mirasını dijital ortamda paylaşması, bu platformu eşsiz bir kaynak haline getiriyor. Bu tür içeriklerin, sanal müzelerden eğitim araçlarına, tarihsel canlandırmalardan topluluk projelerine kadar pek çok alanda nasıl kullanılabileceğine dair önerilerimi geliştirdim.

Kendi çalışmalarımda, kamu malı eserlerin ve açık kaynak araçlarının gücünü doğrudan deneyimledim. Örneğin, eski bir Almanca ilahi olan “Du große Herrin, schönste Frau”yu modern bir rock şarkısına dönüştürme sürecim bu bağlamda özel bir yer tutuyor. Bu süreçte kullandığım yapay zeka araçları sayesinde her aşamada yaratıcı ve etkili sonuçlar elde ettim.

Yusuf Ulufer. Du große Herrin AI Music Video. Vimeo

Suno AI ile vokalleri düzenledim, Hailuo AI ile enstrümanları oluşturup zenginleştirdim, ve son olarak, Kdenlive ile projeyi tamamladım.

Bu projede benim için en çarpıcı olan nokta, geleneksel ile modern arasında kurulan köprüydü. Sadece bir müzik eseri yaratmadım, aynı zamanda genç nesilleri açık kaynak kültürüne ve yaratıcı teknolojilere yakınlaştırmayı hedefledim. Sonuçlar, bu yaklaşımın başarılı olduğunu gösteriyor; hem eski hem de yeni nesil dinleyiciler bu füzyonu büyük bir beğeniyle karşıladı.

Bu deneyim, yapay zeka ve açık kaynak araçlarının sanatsal üretimi nasıl demokratikleştirdiğini ve zenginleştirdiğini bir kez daha gözler önüne serdi. Kültürel mirasın modern teknolojilerle yeniden yorumlanmasının sanatsal ifade biçimlerini ne kadar ileri taşıyabileceğini görmek beni heyecanlandırıyor.